ریزش مو و درمان آن

مو در همه جای بدن به جز کف دست و پا وجود دارد و رشد می کند اما بسیاری از موها طوری رشد می کنند که تقریبا نامرئی هستند. مو از جنس پروتئینی به نام کراتین است که توسط فولیکول های مو در لایه ی بیرونی پوست ساخته می شود. همان طور که فولیکول ها تولید سلول های جدید مو را انجام می دهند؛ سلول های قدیمی که روی سطح پوست هستند؛ تحت فشار قرار می گیرند. با نگاه به یک تار مو مشاهده می کنید که در واقع از یک رشته از سلول های کراتین مرده تشکیل شده است.

در سر شخص بالغ و سالم، به طور متوسط حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تار مو وجود دارد که در طول روز حدود ۱۰۰ تار مو از سر فرد می ریزد. در هر زمان، در حدود ۹۰٪ از موی سر یک فرد در حال رشد است. چرخه ی زندگی هر فولیکول مو را عوامل زیادی از جمله سن، بیماری، و طیف گسترده ای از عوامل دیگر می تواند تحت تاثیر قراردهد. این چرخه زندگی شامل ۳ مرحله است.

مراحل چرخه ی مو شامل:

• آناژن: در این مرحله، رشد مو بین دو تا شش سال طول می کشد.
• کاتاژن: رشد مو انتقالیست که دو تا سه هفته طول می کشد.
• تلوژن: فازی است که حدود دو تا سه ماه طول می کشد و سپس مو به حالت استراحت می رود، در پایان مرحله استراحت مو می ریزد و یک موی جدید جایگزین آن می شود و چرخه رشد دوباره شروع می شود.

همان طور که سن مردم افزایش می یابد؛ رشد مو نیز کند می شود. از نگاه یوطب انواع مختلفی از ریزش مو وجود دارد:

• ریزش موی بازگشتی: وضعیت طبیعی ای است که در آن  حجم مو به تدریج با افزایش سن کاهش می یابد .در این حالت فولیکول های مو بیشتر به فاز استراحت می روند، و موهای باقیمانده کوتاه تر و کمتر از حد طبیعی می باشند.
• ریزش موی مردانه: وضعیتی ژنتیکی است که می تواند مردان و زنان را تحت تاثیر قرار است. مردان مبتلا به این بیماری، با نام طاسی الگوی مردانه شناخته می شوند. در این حالت فرد در اوایل نوجوانی(تقریبا سن ۲۰ سالگی) دچار درد و رنج از دست دادن مو می شود. این حالت معمولا با ناپدید شدن تدریجی مو در جلوی سر مشخص می شود. زنان مبتلا به این بیماری، با نام الگوی طاسی زنانه شناخته می شوند و این حالت معمولا تا سن ۴۰ سالگی یا دیرتر تجربه نمی کنند؛ در این حالت، مو به شدت نازک می شود. نازک شدن مو در زنان، به طور کلی در تمام سر و با از دست دادن موهای گسترده از تاج سر اتفاق می افتد.

• ریزش موی ناحیه ای: اغلب به طور ناگهانی شروع می شود و باعث کچلی تکه ای در کودکان و بزرگسالان جوان می گردد. این وضعیت ممکن است به طاسی کامل(کچلی کامل) منجر شود. اما در حدود ۹۰٪ از مردم را با این شرایط، مو در عرض چند سال باز می گردد.
• ریزش موی عمومی: باعث می شود در تمام موهای بدن از جمله ابروها، مژه و موهای ناحیه ی تناسلی ریزش داشته باشیم.
• اختلال روانی کندن مو: اغلب در کودکان دیده می شود. یک اختلال روانی که در آن فرد موهای خود را می کشد و موجب از دست رفتن موهای خود می شود.
• تنکی موقت مو: کم پشت شدن موی سر که به دلیل تغییر در چرخه ی رشد مو رخ می دهد. در این حالت، تعداد گسترده ای از موها وارد مرحله ی استراحت می شوند؛ که این مسئله باعث ریختن و نازک شدن موها می گردد.

چه عواملی باعث ریزش مو می شوند؟

پزشکان نمی دانند چرا فولیکول های مو گاهی از اوقات می ریزند یا رشد کوتاهی دارند. با این حال، عوامل متعددی ممکن است ریزش مو را تحت تاثیر قرار دهند:

• هورمون ها، مانند سطوح غیر طبیعی آندروژن (هورمون های مردانه به طور معمول در ریزش مو در مردان و زنان نقش دارند)
• ژن های به ارث رسیده از پدر و مادر که ممکن است موجب ابتلای فرد به الگوی طاسی زنانه یا مردانه شود.
• استرس، بیماری، و وضع حمل می تواند موجب ریزش موی موقت شود. عفونت قارچی نیز می تواند در ریزش مو موثر باشد.
• داروها: از جمله داروهای شیمی درمانی مورد استفاده در درمان سرطان، رقیق کننده های خون، مسدود کننده های بتا آدرنرژیک برای کنترل فشار خون، و قرص های جلوگیری از بارداری نیز می تواند ریزش مو موقت را ایجاد کنند.
• سوختگی، آسیب، و اشعه X می تواند موجب ریزش موی موقت شود. در چنین مواردی، رشد موی طبیعی معمولا پس از یک بار آسیب دیدگی  بهبود می یابد.
• بیماری های خود ایمنی که ممکن است موجب ابتلای فرد به ریزش موی ناحیه ای شود. در کچلی ناحیه ای، سیستم ایمنی بدن به دلایل نامعلومی بر روی پیاز مو تاثیر می گذارد. در اغلب افراد مبتلا به نوع طاسی، مو دوباره رشد می کند و به طور موقت نیز بسیار خوب می باشد و احتمالا رنگ روشن تری از حالت عادی به خود می گیرد.

• استفاده بی رویه از لوازم آرایشی، از جمله استفاده ی زیاد از شامپو و حالت دادن دائمی(مثل فر کردن دائمی) و رنگ کردن مو می تواند به نازک شدن مو و ایجاد موهای ضعیف و شکننده کمک کند. توری های قیطانی تنگ، یا استفاده از غلطک و یا بیگودی های داغ نیز می تواند باعث شکستن و صدمه زدن به مو شود. با این حال، این روش ها طاسی دائمی را ایجاد نمی کنند. در اکثر موارد مو رشد می کند و مشکل به منبع مو بر نمی گردد. با این حال، آسیب شدید به مو یا پوست سر گاهی اوقات باعث می شود تکه های طاسی دائمی نیز ایجاد شوند.

• شرایط پزشکی: بیماری تیروئید، لوپوس(سل پوستی)، دیابت، کمبود آهن و کم خونی می تواند موجب ریزش مو شود؛ اما زمانی که بیماری زمینه ای درمان می شود مو باز خواهد گشت.
• رژیم غذایی: رژیم غذایی کم پروتئین و یا رژیم های غذایی که به شدت کم کالری هستند نیز می توانند موجب ریزش موی موقت شوند.