ورم مفاصل پسوریاتیک

ورم مفاصل پسوریاتیک یک نوع از آرتریت های التهابی است که بالقوه می تواند برخی از میلیون ها نفر که مبتلا به پسوریازیس هستند؛ را تحت تاثیر قرار دهد. پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث قرمزشدن، و ایجاد بثورات پوسته دار بر روی آرنج، زانو، مچ پا، پاها، دست ها، و مناطق دیگر می شود. پنج نوع از ورم مفاصل پسوریاتیک وجود دارد. در این بیماری، شناخت نوع ورم می تواند به شما کمک کند تا بتوانید درمان مناسبی داشته باشید. انواع مختلفی از ورم مفاصل پسوریاتیک وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:

ورم مفاصل پسوریاتیک متقارن: آرتریت متقارن مفاصل همان جفت شدن مفاصل در طرفی از بدن با طرف مقابل می باشد. ورم مفاصل پسوریاتیک متقارن می تواند سبب ایجاد ناتوانی در افراد شود. این نوع از ورم مفاصل با درجات مختلف روی می دهد و همواره به صورت تخریبی پیشرونده می باشد و حتی در مواقعی می تواند موجب از کارافتادگی عملکرد فرد تا ۵۰ درصد شود.  ورم مفاصل پسوریاتیک متقارن شبیه به آرتریت روماتوئید است.

ورم مفاصل پسوریاتیک نامتقارن: آرتریت نامتقارن به طور معمول شامل ۱-۳ مفصل در بدن(بزرگ یا کوچک)  مانند زانو، لگن، و یا یک یا چند انگشت  می شود. آرتریت نامتقارن به مفصل های جفت در طرف مقابل بدن تاثیر نمی گذارد.

ورم مفاصلِ غالبِ دیستالِ داخل انگشتی(DIP): این نوع از ورم مفاصل، در درجه اول شامل مفاصل کوچک در انگشتان دست و پا  و نزدیک به ناخن می باشد.DIP ورم مفاصل پسوریاتیکی است که گاهی اوقات در فرد مبتلا ایجاد یک بیماری مزمن می نماید که این حالت سبب تخریب غضروف مفصلی و استخوانی می شود.

اسپوندیلیت: اسپوندیلیت سبب ایجاد التهاب در ستون فقرات و سفتی گردن می شود. این حالت می تواند سبب دشواریِ حرکت در مفاصل کمر، مهره های ستون فقرات و یا منطقه ی ساکروایلیاک(لگن)، شود. اسپوندیلیت همچنین می تواند با حمله به بافت های همبندی مانند رباط، سبب ایجاد آرتروز شدید در مفاصل دست ها، ران، ساق پا و یا پا شود.

آرتروزِ mutilans: نوعی  آرتروز شدید است که می تواند ورم مفاصل پسوریاتیک از نوع درجه اول که مربوط به مفاصل کوچک در انگشتان دست و پا و نزدیک ناخن است را ایجاد کند. این امر، منجر به از دست رفتن عملکرد مفصل ها می شود. همچنین این آرتروز اغلب با کمردرد و گردن درد همراه است. خوشبختانه، این نوع از ورم مفاصل پسوریاتیک، جزء موارد نادر می باشد.

چه کسانی در خطر ابتلا به ورم مفاصل پسوریاتیک می باشند؟

از نگاه یوطب، این بیماری در مردان و زنان به یک اندازه تاثیر گذار می باشد و در حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد از افراد می توانند با این بیماری مبتلا شوند. ورم مفاصل پسوریاتیک ممکن است در هر سنی ایجاد شود؛ اما معمولاً افراد بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سال  را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد.  علت این بیماری ناشناخته است اما عوامل ژنتیکی و نقص در سیستم ایمنی بدن به احتمال زیاد می تواند در توسعه این بیماری موثر باشند. بسیاری از افراد مبتلا به ورم مفاصل پسوریاتیک(حدود ۴۰ درصد) دارای یک سابقه خانوادگی از این بیماری یا بیماری های مشابه می باشند. داشتن یک پدر و مادر مبتلا به پسوریازیس، سه برابر شانس ابتلا به پسوریازیس و در نتیجه احتمال ابتلا به ورم مفاصل پسوریاتیک را افزایش می دهد.

چه عواملی سبب ابتلا به ورم مفاصل پسوریاتیک می شوند؟

برخی ازعوامل می توانند پسوریازیس را آغاز کنند که از جمله ی آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب به پوست: آسیب به پوست با پسوریازیسِ پلاکی همراه است. به عنوان مثال، عفونت پوستی، التهاب پوست، و یا حتی خاراندن بیش از حد می تواند منجر به آغاز پسوریازیس شود.
• نور خورشید: برخی از مردم به طور کلی فکر می کنند که نور خورشید در رابطه با جلوگیری از ابتلا به پسوریازیس سودمند است. با این حال، عده ای از افراد نیز وجود دارند که نور آفتاب می تواند در این افراد سبب ایجاد علائمی از بیماری پسوریازیس شود. آفتاب سوختگی ممکن است پسوریازیس را شدیدتر کند.
• عفونت های استرپتوکوکی: برخی شواهد نشان می دهد که عفونت های استرپتوکوکی ممکن است باعث ایجاد یک نوع از پسوریازیس پلاکی شود. این عفونت های باکتریایی می توانند باعث پسوریازیس خال خال که یک نوع از پسوریازیس است شوند.
• HIV: پسوریازیس در افرادی که به HIV آلوده می شوند؛ شدیدتر می شود. به طور معمول در افرادی که با HIV آلوده می شوند؛ بدتر است. با این حال، پسوریازیس معمولا در عفونت های پیشرفته ی HIV کمتر فعال می شود.
• داروها: تعدادی از داروها ممکن است پسوریازیس را تشدید کنند.

برخی از این داروها  عبارتند از:

لیتیم: برای درمان بیماری اختلالِ دو قطبی و مبارزه با مواد مخدر استفاده می شود.

مسدود کننده های بتا: داروهای مورد استفاده برای درمان فشار خون بالا می باشند.

ضد مالاریا ها: داروهای مورد استفاده در درمان مالاریا می باشند.

استرس عاطفی: پسوریازیس در افرادی که دچار استرس عاطفی هستند شدیدتر می باشد.

سیگار: در افراد سیگاری، احتمالِ ابتلا به پسوریازیسِ مزمنِ پلاک افزایش می یابد.

الکل: الکل به عنوان یک عامل مخاطره ساز برای پسوریازیس، به خصوص در جوانان و مردان میانسال می باشد.

تغییرات هورمونی: شدت پسوریازیس ممکن است با تغییرات هورمونی تغییر نماید. این بیماری حالات فراوانی در دوران بلوغ و یائسگی دارد.

علائم و نشانه های آرتریت پسوریازیس چیست؟

علائمِ آن شامل درد و تورم در دست ها، مچ دست، آرنج، شانه، زانو، مچ پا، پاها و ستون فقرات و خستگی شبیه به آرتریت روماتوئید(آرتریت التهابی) می باشد. ورم مفاصل پسوریاتیک همچنین می تواند موجب التهاب در مناطق دیگر بدن، از جمله چشم شود.

ورمِ مفاصلِ پسوریاتیک چگونه درمان می شود؟

درمان ورم مفاصل پسوریاتیک شامل برنامه های کاربردی می باشد که از جمله آنها می توان به  تمرینات، و داروهای ضدّ التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) اشاره نمود. درابتدا جهت درمان می توان از اشعه X استفاده کرد. سپس می توان از یک اصلاح کننده ی ضدّ روماتیسمی یا یک داروی بیولوژیک استفاده نمود که این امر در دراز مدت از آسیب به مفاصل جلوگیری می کند.

آیا درمانی برای ورم مفاصل پسوریاتیک وجود دارد؟

هیچ درمانی برای ورم مفاصل پسوریاتیک وجود ندارد. اما استفاده از عوامل بیولوژیک می تواند تا حدودی سبب بهبودی نسبی در مبتلایان گردد.

پاورقی:

DIP = Distal interphalangeal predominant = ورم مفاصلِ غالبِ دیستالِ داخل انگشتی

NSAIDs = nonsteroidal anti-inflammatory drugs = داروهایِ ضدّ التهابیِ غیر استروئیدی